Olwiefkenijs over Paarden en voederbieten

 

 

  Uit het boekje

1 0 0  B O E R E N,  1 0 0   V O E R E N

V O O R    P A A R D E N   E N   P O N Y ' S

ervaringen opgeschreven door

ponyhoefsmid John Hoekman

Hoofdstuk 5

Voederbieten.

Voederbieten (in het Gronings = Mangels) bevat veel koolhydraten, zoals ik in het vorig hoofdstukje al vermelde bestaat koolhydraten uit:

Ruw celstof en overige koolhydraten

Overige koolhydraten bestaat uit:

zetmeel , suikers en organische zuren.

Een voederbiet bestaat 70% uit koolhydraten dat is veel energie. Meestal krijgt een paard, vanwege de kostprijs, meer dan de nodige energie in ruststand. De kans op hoefbevangenheid vooral bij pony's en maandagziekte bij paarden is groot.

Vroeger in het leger kregen de paarden op hun rustdag zemelen en ruwvoer alhoewel zemelen ook weer gevaren voor de gezondheid met zich mee kan brengen, wegens moeilijk verteerbaar zetmeel (stalbenen)

Mijn advies
Voer met mate en gevoel

 Teveel wortelen en teveel voederbieten geeft waterige mest en dwz dat de passage te hoog ligt in de darmen en juist de darmen spelen een belangrijke rol bij de vertering en opneembaarheid van de voedingstoffen.

 

De mest dus in de gaten houden.

 

Terwijl ik dit schrijf is het 11 dec 2021 op de barometer is het -7 graden, als ik naar buiten kijk zie ik dat het gras met een witte laag ijzel is bedekt.

Gegarandeerd krijg ik deze week telefoontjes over “mijn pony loopt stijf” of ik de pony even wil bekappen.

Het ligt dus niet aan het bekappen maar de pony is bevangen (hoefbevangen) zoals ze dat noemen en dat komt doordat het gras suikers opslaat, om later als het warmer wordt weer te gebruiken voor de groei. Deze suikers kan een pony moeilijk verdragen en hoefbevangenheid treed acuut op.

Hou ze lekker in de box en meestal na de middag als het ijzel is verdwenen een uurtje of iets langer de benen strekken.

Volgende keer over appels en peren...

Je kunt het hele E- boekje gratis bestellen via mail   hoekman17@gmail.com

groetjes

John Hoekman

Uit het boekje

1 0 0  B O E R E N, 1 0 0  V O E R E N

V O O R  P A A R D E N   E N  P O N Y ' S

ervaringen opgeschreven door

Ponyhoefsmid John Hoekman

Hoofdstuk 5

Vruchten/knollen

Wortelen

Voor alle dieren op de boerderij zijn wortelen

een van de belangrijkste opwekkende middelen

10 gr. Eiwit op 1 kg wortelen, 2 gr. Vet, 45 gr. Koolhydraten, 120 mg caroteen,50% van de droge stof bestaat uit suiker en dat alles in dat enen kleine worteltje.

Voor de duidelijkheid nog even de analyse van meneer Weender...De Weender analyse...waar bestaat ons voer uit.

Voer bestaat uit:

droge stof en water

als het water verdwijnt blijft er droge stof over

droge stof bestaat uit:

organische stof anorganische stof (=mineralen)

organische bestaat uit: 

ruw eiwit, ruw vet en koolhydraten

koolhydraten bestaat uit:

ruw celstof (cellulose) en overige koolhydraten

Overige koolhydraten bestaat uit:

suikers, zetmeel en organische zuren waarvan suikers en zetmeel de aandacht verdienen bij het voeren.

Wortelen
De praktijk: Wortel nooit in plakjes snijden (slokdarmverstopping) maar gewoon de hele wortel geven, niets aan doen. Bekijk maar eens de mond van een paard, die is langwerpig, plakjes wortel kunnen gemakkelijk achter de kiezen verdwijnen (hamsterwangen) vooral bij een slecht gebit. Kleine plakjes (b.v.kleine appeltjes) weet een paard geen raad mee zomede kan het per ongeluk doorslikken en verstopping veroorzaken.

Wortelen zijn laxerend, goed voor de spijsvertering, ze houden paarden spoelworm vrij, alhoewel hier moet je je niet veel bij voorstellen. Mineralen, chloor, zink, selenium, jodium en biotine zitten allemaal in dat kleine worteltje.

Per dag kan een volwassen paard tot 7,5 kg wortelen verdragen, daarbij moet men het ruwvoer niet vergeten dat is en blijft voermiddel nummer één. In de zomer voer ik gras (ook weer met mate) en geen wortelen.

Ik ben persoonlijk heel voorzichtig met wortelen voeren, zodra de mest maar enigszins aan de dunne of waterige kant is stop ik direct een dag of twee met wortelen voeren. De meeste vertering bij een paard vindt plaats in de darmen en als de passagesnelheid te snel gaat dan is de vertering niet optimaal. De laxerende werking vind ik een groot voordeel en met mate is wortel een uitstekend voermiddel in tegenstelling tot onze voederbieten en daar de volgende keer meer over.

Groetjes

John Hoekman

De fysieke boekjes zijn al lang uitverkocht maar je kunt me mailen hoekman17@gmail.com en dan stuur ik het E-boekje gratis op.

 

Uit het boekje

1 0 0  B O E R E N,  1 0 0  V O E R E N

V O O R  P A A R D E N  E N  P O N Y ' S

ervaringen opgeschreven door

Ponyhoefsmid John Hoekman

Hoofdstuk 4

Granen

Haver

Van alle graansoorten wordt in Europa het meest haver gebruikt. Men spreekt dan ook van een hooi haver rantsoen. Hier over de Groninger grens in Duitsland was het in mijn tijd algemeen goed. Haver was namelijk goedkoper dan een goede brok. Haver behoeft geen voorbewerking, omdat het zetmeel goed verteerbaar is. (stalbenen, dikke benen komt van moeilijk verteerbaar zetmeel en niet van de stal)

Inwerking op het temperament is nooit bewezen. De kwaliteit kan zeer verschillend zijn, zwarte, gele, witte soorten uit Finland, Schotland of Rusland maakt niet uit.

Grote ronde korrels = veel energie

Smalle lange korrels = minder verteerbaar energie.

Haver bevat veel vetzuren waardoor het goed is voor het haarkleed en de darmen.

Alle graansoorten bevatten veel fosfor en daarom moet er een kalkproduct tegenover staan.

Gras of hooi

haver, vitaminen en mineralen (kalk)

horen bij elkaar

Gepunte haver

De puntjes zijn verdwenen, de korrels prikken dan niet in de mond zegt men, maar in werkelijkheid is het bedoelt voor de boer die dan minder problemen heeft met het uitzaaien.

Geef je haver gelijktijdig met brokken dan zullen er veel onverteerde korrels te vinden zijn in de mest. De brokken zijn namelijk gemakkelijker te verteren en zodoende zal een deel van de haver er onverteerd achter uitkomen.

Gerst

Gerst verkoeld het bloed, is goed tegen nierkwalen en blaas. Luzerne en gerstenat is een ideale combinatie.(kalk/fosfor verhouding)

De zuurtegraad (Ph waarde) van het speeksel ligt tussen 5,2 en 5,6 van het paard. Het meeste voer heeft een hogere waarde en verteerd daardoor niet optimaal. Gerst heeft een Ph waarde van 7,2.

Gerst bevat veel leucine (aminozuur) en de opname van nicotinezuur houdt niet altijd gelijke tred met die van gerst. Gerst heeft een mindere passagesnelheid in de darmen dan haver en dat is dan ook weer een nadeel.

Gerst is vuurwater zegt men,

pas op voor hoefbevangenheid.

Gerst moet dan ook met gevoel en door het oog van de meester met mate gevoerd worden. Voor de burgerman beter niet voeren. Gerst altijd een nacht laten inweken.

Gerst is energierijk en bevat veel overige koolhydraten(hier later meer over) We kennen verschillende soorten gerst. Voor onze paarden gebruiken we brouwersgerst met zijn laag eiwitgehalte. De boeren die het verbouwen zijn aan strenge regels gebonden en de controles zijn scherp. Daarom is een boer niet happig om brouwgerst te verbouwen de kans op mislukken is groot.

Ik was eens op bezoek bij een ponyhoudster en constateerde dikke opgezette gewrichten bij de pony.

De pony liep tussen de kippen en had het graan eerder op dan de kippen.

Als je gerst wilt gebruiken gebruik dan brouwersgerst.

ZEMELEN

Vitamine B complex

Het gehele vitamine B complex is aanwezig in tarwezemelen. Er was eens een Paardengoeroe in Friesland waar een ieder over de vloer kwam met zijn paard en die zweerde bij een zemelendieet, je moet er maar opkomen.Er werd toen wat afgezemeld in de paardenwereld.

Gedragsaktiviteiten zijn vitamine B vreters.

Geruchten doen de ronde dat het vitamine B complex alleen als groep kan functioneren. Ik zal het even op een rijtje zetten.

Vitamine B1
is betrokken bij de omzetting van koolhydraten. Hersenen, zenuwen en hart ontvangen energie uit de koolhydraat stofwisseling. Bij tekorten kunnen we versnelde hartslag, snelle vermoeidheid en onvoldoende energie verwachten.

Vitamine B2
is voor de instandhouding van de weefsels, draagt bij tot een gezonde huid en vacht. Is betrokken bij de functie van het oog. Tekorten geven groeistoornissen, haaruitval, ontstekingen aan de huid, bloed doorlopen ogen en zenuwziekten.

Vitamine B3
bevordert een gezonde bloedsomloop, helpt bij de omzetting van koolhydraten, vetten en eiwitten.

Tekorten geven diarree, geen eetlust, vermoeidheid en huidklachten.

Vitamine B5
is een antiestress vitamine, grote hoeveelheden zijn nodig tegen stress situaties.

Vitamine B6
Speelt een rol bij de omzetting van koolhydraten, eiwitten en vetten.

Mijn favoriete bijvoeding is bij kwaaltjes Biergist.
Biergist is eiwitrijk en bezit veel vitamine B.

Maar geen zorgen

in een goede brok zit ook voldoende vitamine B

Teveel vit. B kan geen kwaad.

 

Vroeger

Vroeger in het leger en ik vertel het nog maar een keer ontdekte Karel de grote of de vijfde dat weet ik niet meer zo precies dat als je de paarden een kilo haver (graan) gaf, ze het een uur langer konden volhouden tijdens een veldtocht. Je moet het beschouwen als een soort drugs.

De boeren die vroeger, nog niet zo lang geleden, werkten met de dikke Belgpaarden gaven ook graan voor het werk. Twee uur voor dat ze moesten werken dan werd de energie het volst benut...maar...na het werk werd uitgestapt met een deken op en onder deze deken legden ze stro. Stro werkt als een wondermiddel. De boerin bracht eten, koffie of thee ingewikkeld in een tas met stro dan bleef het eten warm het werkte als een soort thermoskan. Mensen sliepen ook in of op het stro omdat stro de warmte vasthoud.

Maandagziekte (later meer)
Vroeger toen de paarden nog werkten op het land of leger kregen ze zemelen op de zondag als ze niet hoefden te werken, dit was om te ontslakken (laxerende werking). De kans was groot dat ze geen maandagziekte konden krijgen. Bij maandagziekte kunnen ze geen stap meer lopen en zijn doornat van de zweet, chemische processen vinden plaats in het lichaam, zo zie je maar weer hoe gevaarlijk granen zijn.

Conclusie wees voorzichtig met graan. Tijdens mijn visites kwam ik ook paarden tegen met dikke benen (opgezette gewrichten) die zemelen kregen. Zemelen is leuk voer en je kunt er leuke meusli's van maken maar zemelen en zemelen zit verschil en kan ook moeilijk verteerbaar zetmeel bevatten.

Maïs

Het enigste voer waar men zonder ander voedsel lange tijd op kan leven. Maïs bevat een rijke olie, die geneeskrachtig is voor blaas en nieren. Er kan een pap van worden gemaakt, die uitstekend werkt om te gebruiken bij ontstoken wonden.

Maïs is eiwitarm en vezelarm, moet daarom ook samen met ruwvoer gevoerd worden. Het geeft meer energie dan haver en men zegt maïs maakt dik en lui. Maïs moet altijd voorbewerkt worden omdat het zetmeel moeilijk te verteren is. Gebroken maïs, het woord zegt het al, is gebroken, maar niet voorbewerkt zoals gewalste of geplette maïs.

Maïs is voor een paard zee smakelijk eten

Maïs maakt dik en lui.

Vroeger waren er geen muesli's en moest je zelf je voer samenstellen, maar voor de gewone paardenhouder zijn de

kant en klare muesli's een uitkomst. Voor de paarden die gevoelig zijn is een onderhoudsbrok aan te raden en ik zou daar nog een vitaminen/mineralen korreltje aan toevoegen maar dat hoeft zeker niet elke dag bijgevoerd worden.

Je kunt het complete E-boekje gratis bestellen

Mail: Hoekman17@gmail.com

Uit het boekje

1 0 0 B O E R E N, 1 0 0 V O E R E N

V O O R P A A R D E N E N P O N Y ' S

ervaringen opgeschreven door

Ponyhoefsmid John Hoekman

Hoofdstuk 3

Kuilvoer

Het gras wordt op het veld gedroogd en luchtdicht in plastic 

balen gewikkeld zomede door melkzuurgisting ontstaat 

kuilvoer. 

Het is zeer smakelijk en stofvrij. Paarden en pony's met 

een allergie aan de luchtwegen hebben er baat bij. 

 Het bevat veel caroteen wat in het lichaam omgezet wordt 

in vitamine A. (over vitaminen later)

Een groot nadeel,als het pak eenmaal geopend is er na 

2 dagen al schimmelsporen te vinden zijn. 

Zeer verraderlijk omdat ze niet zichtbaar zijn. 

Door mijn gesprekken door de jaren heen met paardenhouders over het 

voeren, nam ik ook vaak monsters mee en liet het testen. 

Zeker 80% van het voer was altijd verontreinigd. Ik kwam zelfs een 

baal tegen waar pikzwart spul/kuil inzat, het leek wel plastic. 

De burgerman vertelde dat de pony het niet wou vreten. Ik zei das,n 

verstandige pony en dacht stiekem die heeft er meer verstand as doe. 

 Er moet minstens 10 paarden op stal staan om kuil te voeren plus 

een aanpassing van het ander rantsoen, kuilgras is namelijk 

voedingsrijk.

Voor eiwit gevoelige paarden is kuil af te raden.

Ik zie de laatste jaren vaak geen kuilgras maar bijna hooi in plastic 

balen, dat ziet er behoorlijk vriendelijker uit dan traditionele 

kuilgras. Een aanrader is en blijft het te laten testen op de 

voedingswaarde en bacteriële verontreiniging.

 
Je kunt dan de hoeveelheid hardvoer zoals granen of brokken etc. 

aanpassen. Bij elk goed melkveebedrijf is dit een gewoonte 

want de boer wil op maat voeren.

Er zijn ook kleine balen kuilgras in de handel voor de kleine 

paardenbezitter, maar ook hier moet er voersnelheid zijn, 

dus bij meerdere dieren wordt dit ook een moeilijk verhaal.

 
Vol trots toonde de man zijn voer en na inspectie moest hij ook 

vaststellen dat er schimmels in zaten.

Mijn advies zou zijn, doe gewoon en voer voor de staldieren 

hooi en brokken plus wat stro in de box, ook als je ander strooisel 

gebruikt gooi er wat stro bij in.

 
Er zijn genoeg soorten kruiden, knollen en vruchten voor de nodige 

afwisseling. 

Kuilvoer is goed voor dieren met een allergie aan de luchtwegen, 

maar als je minder dan tien paarden hebt wordt dit, wat de houdbaarheid

 betreft, ook weer een moeilijk verhaal. Beter is dan het hooi nat te 

maken. Het vocht van goed hooi noemde men vroeger hooi-thee en met 

kruiden is dit prima voer voor dit soort dieren. 

 (hier zijn nog ontzettend veel mogelijkheden maar hierover later)


LUZERNE

Voor zwakke en herstellende dieren, vooral ook lacterende  

(melkgevende)merries is het uitstekend voer. Het is rijk aan kalk, 

paarden hebben sowieso een chronisch kalkgebrek. 

In de Arabische landen is Luzerne een hoofdbestanddeel van het 

rantsoen. Veulens hebben zeker baat bij Luzerne. Ik zag door de jaren 

heen bij ons in de provincie weinig mensen die Luzerne gebruikten voor de 

paarden. Luzerne is eiwitrijk en gezonde dieren die neigen naar 

vetzucht, bv voor kleine pony's is het af te raden, of mondjesmaat 

geven. In de verharingsperiode zou het goed zijn wat Luzerne te voeren. 

De haren reageren op meer of minder eiwitten

zo ook de hoefgroei reageert op meer of minder eiwitten.
Luzerne bezit hoogwaardige eiwitten.

Eiwitten is groei
Koolhydraten is energie

Het oog van de meester komt hier om de hoek kijken.
Is het paard mager dan meer eiwitten geven, heeft het paard meer 

energie nodig bv voor de wedstrijd dan meer koolhydraten geven in de 

vorm van krachtvoer. Als je twee uur voor de wedstrijd krachtvoer 

geeft dan zal het paard deze energie vol benutten tijdens de wedstrijd. 

Je moet natuurlijk oppassen dat je niet met het paard door het dak 

van de manege gaat.

Luzerne is versterkend, bloedzuiverend, urinedrijvend en mild laxerend.


Toepassing
Vermoeidheid, maag, darmaandoeningen,oogproblemen, artrose, 

bloedarmoede,spierkrampen ...

 

Bij luzerne brokken is de vertering snel en daardoor minder effectief 

voor de darmen. Slokdarmverstopping ligt op de loer. Mocht je dit een 

keer tegenkomen ga niet lopen met het dier laat hem...er komt zeker 

een emmer speeksel uit de mond en zomede lost het paard het zelf op..

Water moet altijd aanwezig zijn, maar of het dier het gaat gebruiken is 

de vraag...dus niets doen...als je het niet vertrouwd, want het is een

 akelig gezicht, raadpleeg de dierenarts, maar ik zou een dure visite

 niet doen. Hetzelfde geldt voor de gras brokken, altijd ruwvoer 

bijvoeren anders wordt de darm niet gestimuleerd.
Beter is de luzerne en grasbrokken voor het voeren eerst inweken in 

een emmer en een handje-vol bijvoeren is wel de beste 

oplossing. Luzerne bezit veel kalk en daarom moet er een fosfor 

product tegenover staan. Je moet dan denken aan 

b.v. zemelen en kruiden. Voor hoestende paarden met bv fenegriek,

weegbree en eucalyptus bladeren en als je het vermengt krijg je 

een heerlijke muesli. Vóór het voeren het zaakje bevochtigen met wat 

lauw-warm hooi-thee en opdienen. Als je het heel goed wilt doen doe 

je alles in een jutezak en laat het paard hier uit eten zodat hij de 

lucht gevende dampen kan inademen.

Groetjes
Ponyhoefsmid
John Hoekman 

Als je het hele boekje wilt dan even mailen

 hoekman17@gmail.com

 

 

Uit het boekje

1 0 0  BOEREN, 1 0 0  VOEREN

VOOR  PAARDEN  EN   PONY' S

door

Ponyhoefsmid John Hoekman

Hooi

Hooi moet minstens 6 weken besterven.

Tip van een doorgewinterde boer.
Als je boven op de hooipakken een laagje los hooi uitspreid 
dan neemt dit het vocht op.

GEWOON 6 WEKEN LATEN UITZWETEN

Verschillende soorten hooi:  

- Groen hooi, kort op het land gelegen, hoge voedingswaarde. 
- Lichtbruin hooi, karamelachtige kleur, weinig voedingswaarde. 
- Bruin tot zwart hooi, heeft gebroeid, slecht hooi,  

Zoveel te langer het gras groeit (meestal late bloei) zoveel te meer 
stengel, zoveel te meer houtachtig. Lignine is de naam voor deze 
houtachtige stof. Het is slecht verteerbaar.(Je ziet het ook vaak in graszaad-hooi). 

In stro zit b.v. ook lignine. Graszaadhooi (de zaden zijn eruit gehaald, de stengel blijft over) 
wordt vaak aangeboden als gewoon hooi zomede de daarbij behorende
prijs! en de boer wrijft zich al kniezend in de handen.

                         WAT VOOR SOORT HOOI ?

De meeste mensen willen het beste van het beste, dat is minder goed 
voor onze paarden alsmede vooral niet voor pony's. 
Goed hooi komt van weilanden waar productie-grassen wordt 
verbouwd voor de koeien. Ik sprak eens met een oudere boer die me 
vertelde dat de Belg-paarden gedurende de winter erwtenstro
 kregen, hooi was te geil te machtig zoals hij dat noemde. 
Mijn voorkeur zou het niet zijn, maar wie ben ik...

Steppen hooi is een aanrader bv vogeltjeslandhooi, hier mag 
geen kunstmest worden gebruikt, pas na de broedtijd wordt gehooid. 
(late bloei) De koeien willen er geen melk op geven zegt de boer 
(minder energie)  

Grof of hard hooi, of juist heel fijn hooi? niet te fijn en niet 
te grof is ideaal. Hooi met veel veldkruiden is ideaal bv weegbree, 
paardenbloem, riet of klaver etc. maar moet zeker niet overheersen. 

Ik heb lange tijd door de noordelijke provincies zo ook noord 
Duitsland gereisd om met paardenhouders te praten over voeren 
van daar de titel van mijn boekje "100 boeren 100 voeren."

Zeker 80% van de paardenmensen had matig tot slecht hooi, of weer 
veel te goed hooi. Het is en blijft een vertrouwenszaak waar je het 
koopt.  Een aanrader is eerst één pakje te kopen, uit elkaar te halen en
controleren op kwaliteit, schimmels en geur. 
De meeste aandacht krijgt meestal de brokken alsmede de prijs maar 
gras, hooi en stro zijn altijd nog de belangrijkste voersoorten en krijgt
over het algemeen, uit ervaring, de minste aandacht. In Duitsland 
kwam ik grote hooibrokken tegen van de firma Hövler, ideaal is dit 
niet voor de darmen, maar als snoepje kun je het heel goed gebruiken.

                                             STRO

We kennen haverstro, roggestro, gerstestro, koolzaadstro en tarwestro.
Het laatste wordt het meest gebruikt als strooisel. Haverstro heeft de 
hoogste voedingswaarde gehakseld door het krachtvoer geeft langer 
kauwwerk, het voer wordt beter opgenomen. Vroeger veel gedaan en 
jammer genoeg uit de mode geraakt.  De andere soorten stro zijn 
minder geschikt voor de spijsvertering. Tarwestro en koolzaadstro 
wordt vaak als strooisel gebruikt. 

Tarwestro heeft als nevenfunctie om stal-ondeugden tegen te gaan, 
de paarden kunnen en moeten eigenlijk de hele dag door-knabbelen. 

Een paard eet in de natuur 15 x op een dag (24 uur), de langste 
pauze tussen de maaltijden is 1 tot 2 uur. Dit zou met voedingsrijk 
voer heel slecht zijn en dat weten ze zelf te regelen in de natuur, 
maar bij ons in de box hebben ze niet die keuze. 

Conclusie: vaak voeren alsmede kleine hoeveelheden, 
zeker ook om koliek te voorkomen. De maag is zo groot als een emmer.
de langste pauze is dan 2 uur of je kunt ook mager voer zoals een 
plakje fijn stro in de box gooien gedurende de dag. 


Door veel te spitten in de literatuur las ik dat er een firma was die een 
automaat op de markt had gebracht...waar om de 2 uur hooi of ander 
ruwvoer automatisch naar voren werd geschoven, zodat de paarden 
erbij konden.

Eten paarden teveel stro dan wordt meestal overgegaan op ander 
strooisel zoals spaanders of andere soorten. 
We hadden een pony die at in korte tijd de box helemaal leeg met stro.
Het was al snel duidelijk dat het tussen de oren zat...
Deze pony had in het verleden waarschijnlijk onregelmatig ,weinig tot
 geen, voer gekregen en dacht bij iets eetbaars nu of nooit...hier moet
 je dus een oplossing voor bedenken.
Extra een plakje fijn stro over het andere strooisel zou heel wat 
ondeugden tegengaan.  

Heb je het paard de hele dag in de rijbak lopen zonder voer, dan zal 
het gaan knabbelen aan het houten hek, of zelfs zand gaan eten.
Een plak hooi of stro zou dan een uitkomst zijn voor het dier. 

Tarwestro: 
Droog, glanzend en gemakkelijk los te schudden, mag niet kleven en 
vrij van vuil zijn. 

TIP: Zijn de pakken zwaar dan zit er meestal vocht in. 
Sla met de vlakke hand op het pak en luister naar het geluid. 
Is het geluid gedempt (dus geen geluid) dan zit er vocht in. Klinkt het hol 
dan is het goed! De kleur moet glanzend geel zijn. 

                   ALTIJD WAT TE KNABBELEN 

              GEEFT MINDER STALONDEUGDEN 

Een voorbeeld:Luchtzuigen betekent te weinig kauwbeweging. 
Weven kun je ook vermijden door voer beschikbaar te stellen. 
Speeltjes in de box is goed voor de handel.

Groetjes
Ponyhoefsmid
John hoekman

 

Uit het boekje

1 0 0 B O E R E N 1 0 0 V O E R E N

V O O R P A A R D E N E N P O N Y ' S

Door Ponyhoefsmid John Hoekman bron o.a. Helmut Meyer

Les 1

Ruwvoer staat op de eerste plaats. In vroegere tijden ontdekte Karel de Grote dat paarden een uur langer konden werken door ze een kilo haver te geven, wat natuurlijk belangrijk was tijdens de veldtochten. Hier kun je uit opmaken dat het meer een drugs is dan voermiddel. 

Ruwvoer: Paarden eten niet alleen gras (80% water) maar vinden bladeren en vruchten ook erg lekker in aanmerking komen:

MEIDOORN, HONDSROOS, WILGEN EN BERKENBLADEREN.

Paarden weten precies op welk moment ze wat gaan eten, b.v. een veulen die last heeft van diarree zal eikenschors gaan knabbelen. Veulens die angst hebben zullen veel drinken. Angst heeft met water te maken, je plast in de broek van angst. Angst heeft dus met nieren te maken. (Hier later meer over, bij het hoofdstuk voeren aan de hand van de vijf elementen)

Ik zag onderweg dat mensen komkommer, appel,aardappel, wortel, sinaasappel of sla gaven...doe het met gevoel en mate...De grote van de maag kun je vergelijken met de inhoud van een normale emmer en is daarom al snel gevuld met nare gevolgen.

Altijd kleine hoeveelheden voer geven dan voorkom je koliek. Paarden eten in de natuur 15 keer op een dag de grootste pauze is anderhalf tot twee uur meestal in de middag. Dus vaak voeren en kleine hoeveelheden. 

Ik zag onderweg vaak ponies onder een appelboom de appels eten en dat met grote gevolgen. Koliek of hoefbevangenheid.

Boterbloemen worden niet gegeten door hun geringe giftigheid wat in hooi verdwijnt. Brandnetels worden vers niet gegeten maar gedroogd wel.Paardenbloem is goed voor de lever en rode klaver schoont het bloed. Klaver dan weer met mate. (over hooi en kuilvoer later)

Bovengrassen: Timothee, Goudhaver, Kropaar, Frans raaigras, Witbol, Beemdlangbloem en meer...

Ondergrassen: Engels raaigras, Veldbeemd, Roodzwenkgras, Reukgras, Fiorin, etc.

Vlinderbloemigen: Witte klaver, Rode klaver, Bastaard klaver, Rolklaver, Veldlathyrus, Wikken.

Voederkruiden: Pimpernel, Duizendblad, Witte peen, Fluitenkruid, Peterselie, Wilde Cichorei.(later meer over kruiden)

Veel klaver in het land betekent Stikstof-arme grond.

Geef de bodem stikstof en de klaver verdwijnt.

Veel fosfaat zal klaver aanmoedigen.

Dit is enorm belangrijk voor onze Shetlander-weilandjes waar klaver soms overheerst. Klaver is veel te voedzaam.

De afgelopen 40 jaar kwam ik zeer veel onverzorgde weilandjes tegen. Kunstmest is bij velen uit den boze maar zoek dan naar alternatieven, als je het weiland over laat aan zijn lot wordt het één grote bende bv boterbloemen, mos, russen,klaver, madeliefjes en brandnetels zullen overheersen.

John Hoekman de Ponyhoefsmid.

Olwiefkenijs over paarden en pony's deel 1

 

Olwiefkenijs van de pony-hoefsmid oet Wolndörp

Beknopte CV

Geboren en getogen op de boerderij waar opa nog met paarden werkte benevens ik op mijn pony “Panda” iedereen in de buurt de stuipen op het lijf joeg.

Muziek gestudeerd, later door toeval weer met paarden in aanraking kwam. Het enthousiasme was groot...te groot...

Diverse(dure)cursussen met groot formaat niets zeggende diploma's behaald vervolgens op pad gegaan met eigen kruidenvoer. Het is nu november 2021 alweer zo'n 40 jaar geleden. Ruime ervaring want er is wat afgepraat in deze periode over o.a. de manier van voeren alsook over de uiteenlopende kwaaltjes en belevenissen.

De Hoefsmid

Het was in de 80-er jaren moeilijk omtrent de hoefsmeden, ze kwamen veel te laat of helemaal niet, vooral pony's kwamen er bekaaid af. Na weer een cursus was ik opeens gediplomeerd hoefsmid. Ik kan vertellen dan kun je net niks...

De praktijk was daarom ook een harde leerschool en is alweer zo'n 30 jaar gaande. Ik bekap nu nog alleen Shetlanders en doe het al fluisterend op mijn knieën. De meeste Shetlanders kennen me al en sommigen rennen al met de auto mee.

Onderweg

Ik kwam zoals gewoonlijk bij een pony-houder en vol trots vertelde de man dat hij een groot werkpaard had aangeschaft, had grote voornemens om met het dier bomen te trekken door het bos of zitten op een kar door de provincie te rijden. Dit fenomeen was mij niet onbekend ben ik ettelijke keren tegengekomen tijdens mijn tochten door de provincie.

Zo ontmoette ik eens in de afgelopen jaren een man van dicht bij de negentig die hetzelfde idee had. Vol trots zat hij dan eindelijk op de bok gaf het signaal ...brrrr...en doar scheet t hìn...Het ging goed totdat het paard in de kop kreeg dat het harder kon zomede met het hele zaakje door 10 voortuintjes bulderde, de man zelf was in tuintje 5 achtergebleven in de rododendron en toen...was de lol eraf.

Je wilt natuurlijk een beginnende menner de lol niet ontnemen. Ik zou wel willen adviseren ga eerst naar een goede manege, volg zeker een heel seizoen de lessen met een manegepaard. Een paard kun je altijd nog aanschaffen hier zal ik later nog op terugkomen.

Leeftijd discriminatie

Ik leef als 76 jarige in een periode om elke dag leeftijd discriminatie te ondergaan, zo van...wat wil die ouwe kerel ons vertellen, wat heeft hij zelf dan gepresteerd. Dat klopt...Ik lag vaker met het hele spul in de sloot dan op het pad. De kikkers keken er niet meer raar van op, maar er zijn meer disciplines om toch samen met het paard lol te beleven.

De opleving

Na mijn laatste bezoek bij de bewuste paarden-bezitter, kreeg ik toch weer zin om iets te doen voor de paarden en hun bezitters.

Ik had in 2004 eens een boekje geschreven met de titel “100 boeren 100 voeren” Een herdruk zou me alleen maar geld kosten omdat de gemiddelde paardenhouder niet kan of wil lezen en dan heeft een boekje geen zin. Ze luisteren liever naar Jan en Alleman.

Daarom heb ik besloten beknopte ervaringen plus de nodige tips over voeren en de gangbare olwiefkenijs over paarden en pony's in mijn blog op te nemen. Misschien heb je er wat aan...

Groetjes

John Hoekman
De Woldendorper Ponyhoefsmid

Clarinet Bossa Nova Impro 6